Nederlanders overschatten kun kennis en onderschatten de risico’s van cybercriminaliteit. De bereidheid om te investeren in online veiligheid blijft onverminderd laag. Dat blijkt uit Veilig 2020, het jaarlijkse onderzoek naar het bewustzijn van Nederlanders rondom cybersecurity.
Jaarlijks wordt daartoe onderzocht hoe wij met zijn allen tegen online veiligheid aankijken. De belangrijkste conclusie van dat onderzoek is dat wij er goed in zijn om onze kop in het zand te steken. Afgelopen jaar is het aantal politie-aangiftes van cybercrime met 66 procent gestegen. Desondanks vinden Nederlanders dat zij goed op de hoogte zijn van hun digitale veiligheid. Bovendien schatten zij de kans dat ze schade ondervinden van online risico’s laag (10 procent) in. De behoefte bij mensen die achterlopen in online veiligheid om zichzelf te verbeteren, is bovendien al even laag. Maar weinig mensen beschermen bijvoorbeeld hun thuisnetwerk of gaan op een goede manier om met hun wachtwoorden.
De resultaten van deze jaarlijkse onderzoeken tegen elkaar afgezet, tonen dat Nederlanders hardleers zijn. We blijken niet alerter te worden, ondanks campagnes en meer aandacht voor cybercriminaliteit.
Kenners en ontkenners
Uit het onderzoek blijkt dat er een groot verschil is tussen Nederlanders die écht goed op de hoogte zijn van de technische kanten van internet en zij die de digitale wereld omarmen als onderdeel van het sociale leven. De eerste groep (10 tot 15 procent) deelt liever niet veel informatie over zichzelf online, omdat ze weet wat er allemaal met persoonlijke data kan worden gedaan. De laatste groep is lang niet altijd op de hoogte van digitale risico’s of wil die niet zien. Zij vinden het geen probleem om informatie over zichzelf te delen. Deze fans van bijvoorbeeld sociale media vinden discussies over privacy ingewikkeld, overzien daarvan de gevolgen niet en menen er dus geen last van te hebben. Ze gaan de risico’s van hun gedrag liever uit de weg en lopen dus relatief veel gevaar, zeggen de onderzoekers.
Gedragswetenschapper Rick van Baaren noemt in dat verband de term ‘zelfeffectiviteit’: omdat mensen denken dat ze er geen verstand van hebben, zijn ze ook niet gemotiveerd om er iets aan te doen. Ze maken zichzelf wijs dat het onderwerp ingewikkeld en niet sexy is, of dat het risico om slachtoffer te worden, laag is. Mensen moeten blijkbaar eerst een keer geconfronteerd worden met online criminaliteit, voordat ze in actie komen. “Natuurlijk zou je liever zien dat mensen intrinsiek gemotiveerd zijn om zichzelf online te beschermen, maar dat blijkt lastig.”
Corona-effecten
Uit het onderzoek Veilig 2020 blijkt verder dat thuiswerken als gevolg van corona een potentieel zwakke plek is voor bedrijven. Ondernemers en instellingen doen er meestal veel aan om de online veiligheid op orde te hebben, maar achter de voordeur worden door hun werknemers bijvoorbeeld lang niet altijd (bijna één op de drie gevallen) wachtwoorden van routers of modems aangepast. Bovendien bevinden zich vaak andere, digitaal onveilige slimme apparaten in het thuisnetwerk.
(bron: HCC)
Helft Nederlanders vindt gegevens delen met Google, Facebook en andere techreuzen moeten voor normaal leven
53% van de Nederlanders vindt dat ze voor een normaal leven hun gegevens wel moeten delen met techreuzen als Google, Amazon, Facebook en Apple. Wel vindt 81 procent het zorgelijk dat deze bedrijven over veel informatie van mensen beschikken.
Veel mensen staan gemakkelijk persoonlijke gegevens af bij bijvoorbeeld het installeren van een app, vanwege het gemak en de snelheid. Uit onderzoek van Orange Cyberdefense onder bijna 1100 Nederlanders blijkt dat iets meer dan de helft vindt dat ze hun gegevens wel moeten delen met techreuzen als Google, Amazon, Facebook en Apple voor een normaal leven. Opmerkelijk is echter dat 81 procent van de Nederlanders het wel zorgelijk vindt dat de bovengenoemde bedrijven over veel informatie van mensen beschikken. Driekwart van de Nederlanders vindt dat we te afhankelijk zijn geworden van bedrijven als Google en Facebook. Slechts 21 procent van de Nederlanders is er van overtuigd dat bedrijven in het algemeen netjes omgaan met hun gegevens.
Privacyvoorwaarden
Bij het installeren van een app of bij het afstaan van gegevens op een website moeten gebruikers vaak akkoord gaan met de privacyvoorwaarden alvorens ze toegang krijgen tot de app of site. Maar liefst 74 procent van de Nederlanders gaat meestal akkoord met deze voorwaarden zonder ze te lezen. 65 procent vindt de teksten te ingewikkeld om te lezen en 89 procent vindt de teksten te lang en te uitgebreid. Zeventig procent staat cookies toe bij het gebruik van de websites.
Facebook en WhatsApp
Bijna een kwart (22%) van de Nederlanders heeft bewust geen Facebook (meer) omdat het voor hen onduidelijk is wat het sociale platform met hun gegevens doet. Een ruime vijf procent maakt geen gebruik meer van WhatsApp omdat ze het niet eens zijn met de privacyvoorwaarden die de app hanteert. Beide apps zijn in handen van hetzelfde bedrijf.
Mark Jenster, General Manager bij Orange Cyberdefense: “Nederlanders staan massaal persoonlijke gegevens af. Dit is een gewoonte geworden voor gemak en snelheid, waar digitalisering een prachtige rol in speelt. Maar gemak staat haaks op privacy en veiligheid. Mensen accepteren cookies, gebruiken veelal dezelfde wachtwoorden, gebruiken techreuzen om data in te vullen en ga zo maar door, zonder goed te weten wat ermee gebeurt. Dit ligt in lijn met het resultaat dat Nederlanders over het algemeen denken dat zij niets te verbergen hebben. Dat men deze voorwaarden als gebruiker te ingewikkeld vindt en daardoor ook niet weet wat de risico’s en gevolgen zijn van dit gemakzuchtige gedrag ten opzichte van privacy, zou aanleiding moeten zijn voor een stukje educatie over dit onderwerp in Nederland.”
bron: HCC
